Als tweede land ter wereld heeft Botswana de 95-95-95-doelen van VN-organisatie UNAIDS gehaald. Indrukwekkend nieuws, want het betekent dat het land goed op weg is om aids in 2030 te verslaan. Dat terwijl Botswana één van de zwaarst getroffen landen is.
In Botswana leven ongeveer 360.000 mensen met hiv. Dat het land nu de VN-doelen heeft behaald, betekent dat 95 procent van de mensen met hiv hun status weet. Van hen is meer dan 95 procent op behandeling, en nog eens 95 procent is dat zo succesvol dat ze het virus niet meer kunnen overdragen. Daarmee wordt het einde van de epidemie ingeluid.
In 2020 was Eswatini het eerste land dat 95-95-95 doelen behaalde. Dat juist twee lage-inkomenslanden met een grote hiv-epidemie de doelen als eerst bereiken stemt hoopvol: het einde van aids is haalbaar. Mits we een wetenschappelijk bewezen aanpak gebruiken die vrij is van vooroordelen en uitsluiting.
Botswana begon in 2002 als eerste Afrikaanse land met het aanbieden van gratis hiv-medicijnen aan de hele bevolking. In het land krijgt iedereen die gebruik maakt van zorg een gratis hiv-test aangeboden. En door een programma waarin alle zwangere vrouwen worden getest, is inmiddels meer dan 95 procent van de zwangere vrouwen met hiv op behandeling waardoor hun baby's zonder hiv geboren worden. Ook is de hiv-preventiepil PrEP er sinds 2018 beschikbaar.
In 2019 oordeelde het Hooggerechtshof dat wetten die homoseksualiteit verbieden geschrapt moesten worden. “We beschadigen menselijke waardigheid als we minderheden uitsluiten,” luidde het vonnis. De rechtszaak werd aangespannen door één van onze partners. Rechten voor minderheden verbeteren ook hun toegang tot zorg, want ze lopen niet langer het risico gearresteerd te worden.
We zijn er nog niet: in beide landen lopen jongeren, en specifiek jonge vrouwen, nog achter op de doelen. Bovendien houdt de epidemie zich niet aan landsgrenzen. We zijn pas veilig als iedereen veilig is. Wereldwijd staat de voortgang naar de doelen op 85-88-92. Dat betekent dat nog 10 miljoen mensen met hiv niet op behandeling zijn. Nederland bereikte in 2020 de percentages 93-94-95.
Foto: Dora uit Botswana is één van de vrouwen die door het programma voor zwangere vrouwen beviel van een kindje zonder hiv. Fotograaf: WHO/Letso Leipego.
Wij willen de epidemie in Botswana én over de hele wereld voorgoed beëindigen. We weten dat het kan!
Help jij mee om te zorgen dat iedereen toegang heeft tot preventie en zorg?
