Al meer dan 125.000 sterfgevallen door schrappen hiv-hulp VS
Het aantal mensen dat is overleden als gevolg van het schrappen van het Amerikaanse hiv-programma PEPFAR is de grens van 125.000 gepasseerd. Dat blijkt uit de PEPFAR Impactcounter, een wiskundig model ontwikkeld door gezondheidseconoom Brooke Nichols (Universiteit van Boston/Amsterdam UMC).
Nichols berekende hoeveel mensen wereldwijd toegang tot hiv-medicatie verloren sinds de Amerikaanse regering-Trump in januari opdracht gaf tot de ontmanteling van de ontwikkelingsorganisatie waar PEPFAR onder valt.
Omdat we weten hoe sterftecijfers door aids eruitzien wanneer hiv-behandeling ontbreekt, kon ze samen met andere wetenschappers de PEPFAR Impactcounter maken: een online tool dat live telt hoeveel levens de bezuinigingen al hebben gekost.
Plotselinge stop
PEPFAR – het President’s Emergency Plan for AIDS Relief – redde de afgelopen twintig jaar naar schatting 25 miljoen levens door hiv-remmers en zorg te bieden in lage- en middeninkomenslanden.
De plotselinge bezuinigingen hadden als gevolg dat klinieken van de een op de andere dag hun deuren moesten sluiten, zorgpersoneel werd ontslagen en mensen met hiv hun toegang tot levensreddende medicijnen verloren.
Duizenden kinderlevens
Onder de doden zijn naar schatting meer dan 12.000 kinderen. Zij zijn extra kwetsbaar. Doordat ook zwangere vrouwen met hiv hun toegang tot behandeling verloren, worden meer kinderen met hiv geboren. Zonder hiv-behandeling sterft 20% al in de eerste 3 maanden van hun leven.
Conservatieve schatting
De wetenschappers benadrukken dat hun schatting conservatief is: ze gebruikten alleen cijfers voor sub-Sahara Afrika, en gingen ervan uit dat slechts een kwart van de hiv-hulp daadwerkelijk stilviel. Een studie in het medische tijdschrift The Lancet kwam recent uit op een drie keer zo hoog sterftecijfer. UNAIDS becijferde eerder al in 2025-2028 6,3 miljoen extra doden als gevolg van aids te verwachten.
De wetenschappers berekenden ook de impact van het schrappen van Amerikaanse ontwikkelingshulp voor andere ziektes. Alle bezuinigingen samen kosten aan 88 mensen per uur het leven. In deze podcast van NRC vertelt Nichols er meer over:
Nederland, investeer in ontwikkelingssamenwerking
In elk geval 26 getroffen landen geven aan hun nationale hiv-budgetten dit jaar al te verhogen, maar dat is bij lange na niet genoeg. Met het plotselinge wegvallen van Amerikaanse steun staan zij voor een onmogelijke opgave. De bezuinigingen kwamen te snel en het gat is te groot om lokaal op te vangen.
Daarom roepen we, samen met andere organisaties, de politiek met klem op om níét te bezuinigen op internationale samenwerking. Juist nu is internationale solidariteit onmisbaar.
