Het boegbeeld van een nieuwe generatie onderzoekers
'Toen ik eenmaal één hiv-project had gedaan, wilde ik niets anders meer. Ik ben eraan verslaafd geraakt.’ Aan het woord is wetenschappelijk onderzoeker Shringar Rao (30) uit Utrecht. Jong, slim en volhardend. Het boegbeeld van een nieuwe generatie hiv-onderzoekers.
“Ik ben geïnteresseerd geraakt in hiv-onderzoek, omdat ik ontzettend van microbiologie hou. Ik vind het fascinerend dat zo’n klein virusje je hele wereld kan beheersen. Daarnaast wil ik graag iets doen wat impact heeft. Iets doen waarmee ik daadwerkelijk de mensheid kan helpen,” vertelt Shringar.
“Ik wil dat mensen met hiv een beter leven krijgen. We hebben tegenwoordig manieren om hiv te voorkomen en te behandelen. In theorie zou hiv daardoor uiteindelijk kunnen verdwijnen. Maar veel mensen hebben nog altijd geen toegang tot die levensreddende medicijnen.”
Onvoorspelbare wereld
“Daarbij leven we in een onvoorspelbare wereld. Kijk maar naar de situatie met Covid19. Nu de medicijnaanvoer is verhinderd, is het leven van mensen met hiv in sommige delen van de wereld totaal overhoop gegooid. Dat raakt me. Ik werk aan hiv genezing, zodat mensen dat in de toekomst niet meer hoeven mee te maken. De oorlog is nog lang niet gewonnen. Genezing is de enige manier om hiv voorgoed uit te schakelen.”
Veertien scholen
In het hiv-genezingsonderzoek is het vaak twee stappen naar voren, een stap terug. Je moet dus doorzetten en flexibel zijn. Geen probleem voor Shringar. “Ik heb op veertien verschillende scholen gezeten toen ik opgroeide. Mijn vader werd steeds overgeplaatst of kreeg een nieuwe baan. Ik leerde dus op jonge leeftijd al om me aan te passen. Later studeerde ik in Mumbai, deed mijn master in Engeland, mijn doctoraal in Canada en nu mijn postdoctoraal hier. Ik hou ervan nieuwe culturen, plekken en mensen te leren kennen. Dat past ook bij de onderzoeker die ik ben: het is de nieuwsgierigheid die alles drijft.”
‘Het leven van mensen met hiv is in sommige delen van de wereld totaal overhoop gegooid. Dat raakt me. Ik werk aan hiv-genezing, zodat mensen dat in de toekomst niet meer hoeven mee te maken. De oorlog is nog lang niet gewonnen. Genezing is de enige manier om hiv voorgoed uit te schakelen.’
– Shringar Rao
Ontzettend blij
“Dat flexibel kunnen zijn, helpt me nu. Als onderzoeker moet je echt houden van wat je doet, want negentig procent van de tijd werken dingen niet zoals je had verwacht. Hiv is een extreem moeilijk virus. Veel van het werk is aanpassen, optimaliseren, problemen oplossen en proberen erachter te komen waarom iets niet werkt. Dat hoort bij het proces. Sterker nog, juist omdat je zoveel aanpast, verandert en verbetert, ben je zo ontzettend blij als je dan eindelijk dat juiste stukje data krijgt. In het hiv-veld is flexibel zijn ook nog eens extra belangrijk, omdat er constant nieuw hiv-onderzoek uitkomt. Je moet je aanpassen aan nieuwe technieken, nieuwe manieren van onderzoek of nieuwe benaderingen en strategieën. Er is een wereld van verschil tussen het genezingsonderzoek van toen ik begon in 2014 en die van nu.”
Alles geven
Tussen het harde werken door, laadt Shringar zichzelf zoveel mogelijk op. “Ik breng veel tijd door in het lab, maar vind het ook belangrijk om een holistisch persoon te zijn. In mijn vrije tijd lees ik veel. Daarnaast heb ik een sociaal leven, doe aan zwemmen en yoga en ik speel theater met vrienden. En ik ben dol op eten! Het is belangrijk een goede werk-privé balans te hebben. Als je niet gelukkig bent buiten het lab, kun je niet alles geven op je werk. Ik bel ook vaak met mijn familie. Mijn moeder zegt altijd dat ik een jongere verse van haar ben. Ik heb het potentieel dat zij had, maar niet kon waarmaken. Ze groeide op in India, trouwde erg jong en moest toen haar carrière opgeven. Ze is heel trots dat ik wel mijn eigen pad kan volgen. Volgens haar ga ik met mijn hiv-onderzoek ooit de Nobelprijs winnen.” Lachend: “Ze is enigszins bevooroordeeld.”
Over haar project
Shringars vorige project was een groot succes. Samen met collega’s van het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam ontdekte ze een nieuwe manier om met hiv geïnfecteerde cellen aan te zetten tot zelfvernietiging. Dit gebeurde zonder dat gezonde cellen werden aangetast. Deze veelbelovende nieuwe strategie (gepubliceerd in het prestigieuze wetenschappelijk tijdschrift Nature Communications) is mede ontdekt dankzij donateurs zoals u, die het onderzoek financierden.
Het slapende virus in cellen werd eerst met chemische trucjes wakker gemaakt. Vervolgens werd in de geïnfecteerde cellen een mechanisme geactiveerd, waardoor ze overgingen tot zelfvernietiging.
De onderzoekers gebruikten hiervoor DDX3-remmers. De volgende logische stap zou zijn om deze te testen bij mensen met hiv. Dat is echter niet mogelijk, omdat de DDX3-remmers nog niet goedgekeurd zijn voor gebruik bij patiënten. Shringar wil daarom in haar vervolgproject onderzoeken welke andere stoffen dezelfde werking hebben en of ze combinaties kan maken. “Het liefst met een middel dat al goedgekeurd is door de geneesmiddelenautoriteiten, zodat we direct verder kunnen.” Met als uiteindelijke doel om het slapende virus uit te roeien. “Als we het hiv-reservoir verminderen, kan dat uiteindelijk tot genezing leiden. Dat zou geweldig zijn.
