De wereld heeft nog maar net kennis gemaakt met het coronavirus. Toch is een werkend coronavaccin tegen het einde van 2020 of begin 2021 niet onwaarschijnlijk. Hoe kan het dan dat we op een hiv-vaccin al tientallen jaren wachten?
We vroegen het dr. Rogier Sanders, hoogleraar Virologie aan de Universiteit van Amsterdam.
Sanders doet al jaren onderzoek naar een hiv-vaccin, en richt zich nu, net als veel virologen, op onderzoek naar het coronavirus. Onlangs haalde hij het nieuws omdat hij met zijn team doeltreffende antilichamen tegen corona ontdekte. Daarmee kan mogelijk een tijdelijk vaccin gemaakt worden.
"De kennis die we hebben opgedaan met hiv-vaccinonderzoek is breed inzetbaar voor vaccinonderzoek van andere virussen. En dat is hard nodig. Zoals nu bij corona. De technologieën die we gebruiken bij het ontwikkelen van een vaccin tegen hiv, dragen nu goed bij aan onderzoeken van corona.”
Hoe kan het dat er na zoveel onderzoek nog geen hiv-vaccin is?
"De ontwikkeling van een hiv-vaccin of genezing vormt zó’n enorme uitdaging voor de wetenschap dat deze ook wel vergeleken wordt met de landing op de maan. Er was eerst een aantal technische ontwikkelingen nodig om de landing op de maan mogelijk te maken.”
Is hiv dan zoveel lastiger dan corona?
“Ja. Hiv is een ogenschijnlijk simpel virus, dat ons iedere keer te slim af is. Je zou kunnen zeggen dat ik een grote bewondering heb voor het virus. Ik zie het echt als een uitdaging om het virus te verslaan. Ik werk nu vooral aan neutraliserende antistoffen. Die gaan ook een steeds belangrijkere rol in het hiv-genezingsonderzoek vervullen.”
Heeft de snelle ontwikkeling van een coronavaccin ook te maken met het feit dat het rijke westen nu getroffen wordt?
“Dat zou ik zo niet willen stellen, maar het is natuurlijk wel zo dat het coronavirus voor mensen minder een ‘ver van mijn bed’ aangelegenheid is dan hiv.”
Hoe lang moeten we nog op een hiv-vaccin wachten?
“Hét hiv-vaccin bestaat niet. Als er een hiv-vaccin komt, en dat zal er komen, zal dat opgebouwd zijn uit diverse componenten. Veel mensen zullen daarbij betrokken zijn. Ik hoop en denk dat mijn onderzoek daar dan wel een bijdrage aan zal hebben geleverd.”
Aidsfonds steunt Nederlandse toponderzoekers in hun onderzoek naar genezing. De komende jaren willen we € 10 miljoen extra beschikbaar maken voor onderzoek naar genezing van hiv. Bekijk hoe jij kunt helpen.
