Waarom heeft Aidsfonds de campagne ‘Het virus dreigt te winnen’ teruggetrokken?

Een deel van onze achterban ervoer de campagne als stigmatiserend en kwetsend. Dit was voor ons voldoende reden om deze, in overleg met de Hiv Vereniging, direct stop te zetten.

Waarom koos het Aidsfonds voor zo’n indringende campagne?

We kozen voor een harde boodschap, omdat we ons grote zorgen maken over de aidsbestrijding in de wereld. De beeldvorming over hiv en aids komt helaas niet overeen met de realiteit. De laatste feiten en cijfers laten zien dat de aidsepidemie wereldwijd gevaarlijk in opmars is. Het aantal nieuwe hiv-infecties daalt niet langer, financiering neemt af en er zijn zelfs landen waar het aantal nieuwe hiv-infecties zelfs alarmerend toeneemt zoals in Rusland en Oekraïne. Alleen als we de strijd tegen aids nu in de allerhoogste versnelling zetten, kunnen we aids in 2030 de wereld uit helpen. We kozen voor een vorm die emoties oproept. Het is nooit onze bedoeling geweest om mensen daarmee te kwetsen.

Hoe zit het met de slogans in de campagne, waar is dat op gebaseerd?

De drie slogans uit de campagne zijn gebaseerd op feiten uit de rapporten van UNAIDS. Dit is de VN-organisatie voor aidsbestrijding in de wereld:

1) Aids doodt 3 keer zoveel mensen als in 1990. In de jaren ’80 en ’90 leefde de wereld in grote angst voor een van de grootste epidemieën aller tijden: de aidsepidemie.  Vandaag de dag zijn er levensreddende medicijnen, mensen met hiv hoeven niet meer dood te gaan en kunnen gezond oud worden. Maar de epidemie is in de wereld verre van over. In 1990 zijn er 310.000 mensen aan aids overleden, omdat er nog geen medicijnen waren. Het afgelopen jaar stierven er 1.100.000 mensen aan aids!

2) Aids is wereldwijd doodsoorzaak nummer 1 onder jonge vrouwen van 15 tot en met 49 jaar. Aids eiste vorig jaar meer dan een miljoen dodelijke slachtoffers. Vooral jonge vrouwen worden getroffen. Gebrekkige gezondheidszorg, armoede en onwetendheid zijn belangrijke oorzaken. Maar de epidemie groeit de laatste jaren vooral door de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen, seksueel geweld en het taboe op seks in veel landen.

3) Per dag overlijden 300 kinderen aan aids. Vorig jaar overleden er 110.000 kinderen van 0 tot 14 jaar aan de gevolgen van de ziekte. Hun dood kan voorkomen worden, door ervoor te zorgen dat er geen baby's meer met hiv geboren worden en door kinderen met hiv de levensreddende behandeling te geven die zij nodig hebben. Slechts 49% van hen krijgt op dit moment hiv-remmers.

Worden campagnes van tevoren getest en afgestemd met mensen met hiv?

Hoewel de campagne uitgebreid van tevoren was getest, bleek in de praktijk dat veel mensen met hiv zich door de campagne gekwetst en gestigmatiseerd voelen. Dat is nooit de bedoeling geweest van de campagne. Het testen van de campagne is gebeurd bij de achterban en bij delen van het Nederlandse publiek volgens de daartoe geldende normen in de reclame-industrie. Hierbij is ook de samenwerking gezocht met de Hiv Vereniging. Achteraf blijkt dat de afstemming met de Hiv Vereniging door beide partijen (Aidsfonds en Hiv Vereniging) anders is geïnterpreteerd. Hierdoor is verwarring ontstaan. Aidsfonds en de Hiv Vereniging hebben daarom besloten dat zij begin 2017 in overleg zullen treden hoe deze afstemming in de toekomst plaats zal kunnen vinden zodat alle partijen betrokken en autonoom blijven en gedeelde conclusies de boventoon voeren.

Gaat de campagne nu over Nederland of over de wereld?

Met de campagne vroegen wij aandacht voor de aidsepidemie die wereldwijd gevaarlijk in opmars is. Wij vinden dat alle mensen die in de wereld leven met hiv, toegang moeten krijgen tot behandeling en zorg. In Nederland en daarbuiten. Er zijn 37 miljoen mensen in de wereld die leven met hiv, daarvan heeft nog niet de helft toegang tot hiv-remmers en zorg. Dat vinden wij onacceptabel.

Zijn er plannen voor een volgende campagne?

Elk jaar, rond Wereld Aids Dag op 1 december, voert Aidsfonds een krachtige campagne van 1 tot 2 weken om de aandacht te vragen voor de wereldwijde aidsbestrijding. Hier ligt het zwaartepunt van onze campagneactiviteiten, aangevuld met een aantal kleinere campagnes door het jaar heen. Dat is nodig om de aandacht te vestigen op de noodzaak van preventie en behandeling van hiv en aids; in Nederland én in de rest van de wereld. Uiteraard nemen we de lessen van deze laatste campagne mee. Binnenkort lanceren we een nieuwe campagne om het gebruik van condooms in Nederland te stimuleren.

Waarom zitten jullie aan de Keizersgracht?

Telkens vóór het afsluiten van een nieuwe huurcontract voor de komende 5 jaren kijken wij bewust naar andere locaties aan de rand van de stad. De conclusie van die zoektocht: elke verhuizing en nieuwe inrichting van werkplekken zou een veel duurdere optie zijn voor de komende 5 jaren dan een nieuw huurcontract van de kantoren in het centrum van de stad.

Aidsfonds besteedt van het totale budget 3% aan beheers- en administratiekosten, dat is inclusief de huisvestingskosten. Ten opzichte van een gemiddelde van 5,4% bij andere goede doelen organisaties.

Al meer dan dertig jaar heeft het Aidsfonds een hechte relatie met de stad Amsterdam en haar inwoners. Wij werken daarbij nauw samen met andere instellingen en organisaties, zoals GGD, AMC en Hiv Vereniging.

Wat doet het Aidsfonds in Nederland en daar buiten?

Aidsfonds strijdt tegen stigma en discriminatie van mensen met hiv, in Nederland en in de wereld. We ondersteunen preventie en behandeling van hiv, door condooms, de hiv-preventiepil, hiv-remmers beschikbaar te maken voor iedereen in de wereld.

In Nederland is al heel veel bereikt, het aantal nieuwe hiv-infecties neemt af, maar wat ons betreft te langzaam, vorig jaar kwamen er opnieuw 900 bij. We bepleiten het beschikbaar stellen en vergoeden van de hiv-preventiepil, PrEP, in Nederland. We ondersteunen het H-TEAM in Amsterdam, dat werkt aan een aidsvrije stad, zonder nieuwe hiv-infecties. Dit team is een unieke samenwerking van iedereen die betrokken is bij preventie en behandeling van hiv in Nederland.

Buiten Nederland focussen wij ons op de groepen en gebieden waar de problemen het grootst zijn. Aidsfonds is actief in 22 van de 35 landen, die het meest getroffen worden door de aidsepidemie. We werken samen met lokale gemeenschappen en kleinschalige organisaties van mensen met hiv. We ondersteunen aidsactivisten om politieke wil te mobiliseren voor een duurzame gezondheidszorg met respect voor mensenrechten.

Aidsfonds is het enige fonds in Nederland dat specifiek Nederlands aidsonderzoek steunt. Nederlands aidsonderzoek staat internationaal hoog aangeschreven en levert een belangrijke bijdrage aan de kennis over hiv en aids. Zolang er nog geen vaccin of genezing is voor hiv, blijft Aidsfonds met wetenschappers verder zoeken.