Het aantal nieuwe hiv-infecties is sinds 2011 in Swaziland bijna gehalveerd. Het aantal mensen op hiv-behandeling met een onderdrukt virus is verdubbeld. Dit is hét bewijs dat het uitbreiden van behandeling van hiv leidt tot minder hiv-infecties. Door vrijwel iedereen in het land te testen en zo nodig te behandelen wilde Aidsfonds een doorbraak realiseren in het voorkomen van hiv-infecties. Deze opvallende cijfers bewijzen voor het eerst onomstotelijk dat het uitbreiden van behandeling voor mensen met hiv leidt tot minder hiv-infecties.
In Swaziland wonen zo’n 1,4 miljoen mensen. In 2011 leefde naar schatting 31% van de bevolking met hiv. In dat jaar werden mensen pas getest en behandeld als ze ziek werden. Met een grootschalig project, dat door Nationale Postcode Loterij mogelijk werd gemaakt, wilde Aidsfonds laten zien dat hiv-behandeling er ook in de praktijk voor zorgt dat het virus zich niet verder verspreidt. Inmiddels is het aantal mensen dat hiv-behandeling krijgt gegroeid van 72.402 in 2011 naar 171.266 in 2016. Het aantal nieuwe hiv-infecties is sinds 2011 met 44% afgenomen.
‘Het land met het hoogste percentage mensen met hiv ter wereld heeft het op grote schaal testen en vroeg behandelen omarmd met een fantastisch resultaat!’, reageert Louise van Deth, directeur van Aidsfonds. 'Voor Swaziland én de rest van de wereld, want samen hebben we het bewijs geleverd dat het fors opschalen van behandeling niet alleen belangrijk is voor mensen met hiv zelf maar ook het aantal nieuwe hiv-infecties drastisch kan verminderen.’
In de eerste fase van het project in Swaziland (2011-2014) is hiv bespreekbaar gemaakt in de dorpsgemeenschappen en zijn mensen gemotiveerd om zich te laten testen op hiv en zo nodig te behandelen. Ruim 500.000 mensen zijn hiermee bereikt met als resultaat dat het aantal mensen dat zich jaarlijks laat testen al gauw verdubbelt. Klinieken zijn voorzien van materiaal en medicatie en medisch personeel is getraind. Ook is de leeftijd waarop jongeren zonder toestemming van hun ouders een hiv-test mogen doen verlaagd van 16 naar 12 jaar.
Fase twee ging nog een stap verder. We startten een pilot waarbij mensen waarbij hiv geconstateerd wordt, direct behandeld worden met hiv-remmers. Wereldwijd is dit de eerste keer dat deze methode op grote schaal in de praktijk getest werd. Het project laat zien dat in een land als Swaziland, waar hiv procentueel het meest voorkomt, het vroeg behandelen van alle mensen met hiv uitvoerbaar is.
Het succes in Swaziland is bereikt door een unieke samenwerking tussen onder meer de overheid van Swaziland, netwerken van mensen met hiv, wetenschappers, lokale en internationale NGO's. Aidsfonds was samen met Clinton Health Acces Initiative en Nationale Postcode Loterij initiatiefnemer van dit project. Heel Swaziland hiv-vrij? Op een dag is het zover.