De covidcrisis heeft een vernietigend effect op de wereldwijde hiv-bestrijding. Bestaande ongelijkheid wordt versterkt, meer mensen met hiv worden uitgesloten van levensreddende zorg. De eerste zichtbare slachtoffers zijn kinderen. Voor het eerst in 20 jaar nam het aantal kinderen dat medicijnen krijgt sterk af.
In ons Wereldaidsdag-rapport laten we zien hoe ons werk het afgelopen jaar geraakt is door corona.
De helft van alle hiv-programma’s, van preventie tot behandelen, is matig tot ernstig verstoord. Er zijn het afgelopen jaar wereldwijd 22% minder hiv-testen uitgevoerd. In landen in Afrika en Azië is het aantal hiv-testen zelfs gedaald met 41%. Dat zijn miljoenen mensen met hiv die een groot risico lopen om ziek te worden en te overlijden aan aids.
Ongelijkheid tussen landen, tussen rijk en arm, tussen jong en oud en discriminatie blijven de hiv-bestrijding wereldwijd genadeloos afremmen. We moeten alles op alles zetten om te voorkomen dat de aidsbestrijding enorme stappen terug zet.
Wereldwijd zijn er 800.000 kinderen met hiv die niet de medicijnen krijgen die ze nodig hebben om in leven te blijven. Zonder behandeling haalt de helft van de kinderen met hiv het tweede levensjaar niet. Door de covidpandemie is in veel landen van Afrika en Azië de prenatale zorg fors verminderd en het aantal consulten voor kinderen onder de 5 jaar nam dramatisch af. Zeker 1/3 van de baby’s van moeders met hiv werd niet getest.
“Je moet maanden wachten op het resultaat van een hiv-test, want laboratoria hebben het te druk met covid-19. Voor heel veel kleine kinderen komen levensreddende medicijnen nu te laat.”
Merian Musinguzi
Landelijk coördinator kinderprojecten Oeganda
Ook jongeren (10-19 jaar) die risico lopen op hiv hebben zich tijdens de covidpandemie veel minder laten testen. Wereldwijd daalden de hiv-preventiediensten voor jongeren met 12 procent. Het aantal jongeren in Afrika dat niet op de hoogte is van hun positieve hiv-status neemt toe. In sommige landen van sub-Sahara Afrika is dat naar schatting toegenomen tot gemiddeld 40 procent.
In tegenstelling tot volwassen wordt het aantal doden door de gevolgen van aids onder kinderen en jongeren niet minder. De verwachting is dat de komende jaren dit aantal zelfs zal toenemen. Dat is een voorbode voor een dramatische toekomst voor nieuwe generaties in Afrika en Azië.
In sommige landen is het aantal hiv-infecties omlaag gegaan. Nederland zet zelfs de laatste stappen naar een mogelijk einde van de hiv-epidemie. Levensreddende hiv-medicijnen bestaan al twee decennia lang, maar bereiken nog lang niet alle mensen met hiv.
Van de 38 miljoen mensen met hiv wereldwijd krijgt nu 74% een behandeling zodat zij gezond blijven en het hiv-virus niet meer kunnen doorgeven. Maar nog steeds krijgen ruim 10 miljoen mensen geen medicijnen. In 2020 overleden 680.000 mensen onnodig aan de gevolgen van aids.
En elke dag komen er wereldwijd zeker 4000 nieuwe hiv-infecties bij. Twee derde hiervan zijn te vinden in landen in sub-Sahara Afrika, waar vooral armoede, taboes en tradities een goede hiv-zorg in de weg staan.
Tegelijk komt er in een toenemend aantal landen in de wereld repressieve wetgeving tot stand die groepen mensen die risico lopen op hiv uitsluiten van levensreddende zorg. Homomannen, sekswerkers, trans personen en mensen die drugs injecteren worden nog steeds onevenredig getroffen door hiv. 65% van de nieuwe hiv-infecties wereldwijd valt binnen deze risicogroepen én hun seksuele partners.
Lees ons hele Wereldaidsdag-rapport "Kinderen van de rekening: Ongelijkheid houdt epidemieën in stand" voor meer verhalen, feiten en cijfers.
Wereldwijd sterven er iedere dag 260 kinderen aan aids. Onnodig, want er bestaan levensreddende medicijnen. Samen kunnen we deze kinderen redden.
