Sílvio Makuane (23) werd als verlegen tiener hiv-voorlichter. Nu geeft hij zelfs de minister van gezondheid advies over de aidsepidemie in Mozambique. “Traditionele opvattingen houden de hiv-cijfers hoog. Seks alleen binnen het huwelijk? Accepteer dat het eerder gebeurt.”
Al sinds zijn middelbare schooltijd werkt Sílvio als hiv-voorlichter. De aanleiding? Zijn eigen verlegenheid. “Ik zocht naar manieren om met meisjes te praten. Ik zag medescholieren – jongerenvoorlichters – op het schoolplein met iedereen contact leggen. Dus besloot ik ook vrijwilliger te worden. Maar gaandeweg ontdekte ik dat het om meer ging dan mezelf, dat ik écht anderen kan helpen.”
Dat kwam vooral door de hulpvraag van een meisje. Ze werd misbruikt door haar stiefvader. “Het was de eerste keer dat iemand zo'n heftige situatie met me deelde,” herinnert Sílvio zich. “Ik deed mijn best om haar bij te staan. Haar dankbaarheid betekende alles voor me. Dat merkte ik ook bij de bezoeken die ik bracht aan mensen met hiv. Door het stigma rond hiv waren zij vaak verstoten dus hun familie. Ik wilde mijn best voor hen doen.”
Dat betekent veel werk: in Mozambique leven 2,1 miljoen mensen met hiv - 1 op de 8 inwoners.
"De dankbaarheid van mensen met hiv drijft me en heeft me gevormd."
“De hiv-cijfers zijn hier zo hoog, omdat het geven van seksuele voorlichting aan jongeren lastig is. We hebben sterke gewoontes en tradities, en religieuze leiders hebben veel aanzien. Zij willen vaak niet inzien dat ook jongeren seks hebben.
Ze zouden ons werk enorm helpen als ze durven zeggen: ‘Ik weet dat volgens de bijbel seks pas na het huwelijk mag, maar als het toch al eerder gebeurt: bescherm jezelf.’”
“De traditionele passageriten helpen ook niet mee. Hierbij worden twaalfjarige meisjes klaargestoomd voor het volwassen leven. Ze trouwen vaak kort daarna met een man die een stuk ouder is en niet zelden hiv heeft.”
Elke 3 minuten loopt een tienermeisje in Mozambique hiv op. Met de steun van Aidsfonds pakken Sìlvio en andere activisten in het land deze problematiek van verschillende kanten aan.
“We helpen mensen met hiv en we proberen de landelijke gezondheidszorg te verbeteren. En we geven voorlichting. We moeten deze meisjes leren over seksuele gezondheid, zodat ze zichzelf kunnen beschermen. En hen vertellen dat het niet zo is dat je klaar bent om seks te hebben en te trouwen, alleen maar omdat je de rite hebt doorlopen. De focus van die meisjes moet liggen bij school, niet bij een huwelijk."
De mensen die Sílvio in zijn werk ontmoet zijn ongelooflijk dankbaar. “Dat drijft me, het heeft me bovendien gevormd. Ik ben niet meer verlegen. Ik praat nu zelfs met de minister van gezondheid. Ik adviseer hem wat wel en niet werkt in het voorlichten van jonge mensen zoals ik. Dat had ik een aantal jaar geleden nooit durven dromen.”
Met jouw hulp en de inzet van lokale activisten als Sílvio, kunnen we tienermeisjes voorlichting en zorg bieden. En vragen we politieke aandacht voor deze kwetsbare groep.
