In heel veel landen staan rechten voor vrouwen en voor homo’s onder druk. Jaarlijks sterven er ruim 1 miljoen mensen aan aids. Ondertussen staat de financiering van ontwikkelingssamenwerking in de VS, maar ook in Nederland, op losse schroeven. Nederland heeft de afgelopen jaren leiderschap getoond bij het wereldwijd bevorderen van seksuele rechten en de bestrijding van hiv en aids. De vraag is nu welke rol Nederland in de toekomst op zich zal nemen. Aan de vooravond van de verkiezingen legde Aidsfonds, in samenwerking met Rutgers en Share-net, die vraag voor aan 5 aanstaande Kamerleden.
“Aids de wereld uit in 2030, dat is keihard internationaal afgesproken. Dat kan alléén als we nu het verschil maken. Nog niet de helft van de mensen met hiv krijgt een behandeling met levensreddende medicijnen. Intussen hebben in heel veel landen vrouwen en jonge meisjes niet het recht om zelf te beslissen wanneer en met wie ze seks hebben. In 70 landen is homoseksualiteit verboden, in 12 landen staat er zelfs de doodstraf op. Meer geld en politieke wil om stigma en het criminaliseren van mensen te stoppen zijn noodzakelijk. Nederland moet daar op aandringen”, dat was de oproep van Louise van Deth, directeur van het Aidsfonds, aan de aanwezige politici.
0,7% van het BNP moet elk westers land aan ontwikkelingssamenwerking besteden, dat is internationaal afgesproken. Nederland heeft de afgelopen jaren flink gekort op dat budget. Nu stelt de VVD in haar verkiezingsprogramma voor om nog eens 2,7 miljard te bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking. En wil de partij financiering van ontwikkelingsbeleid uitsluitend laten lopen via de VN en EU, omdat dit efficiënter zou zijn.
Sven Koopmans – VVD: “VVD zet in op veiligheid. Ontwikkelingssamenwerking moet efficiënter. Dus minder budget en alleen projecten financieren via de VN en de EU, en niet meer via de vele verschillende NGO’s. In de samenleving is er minder draagvlak voor ontwikkelingssamenwerking. Wel voor veiligheid, en voor opvang van vluchtelingen in eigen regio.”
Stientje van Veldhoven – D66 reageert: “Ontwikkelingssamenwerking is óók de verantwoordelijkheid van Nederland. Er is hier niemand die zegt, dit kan me niks schelen. Het gaat hier om meisjes en vrouwen, daar is draagvlak voor. Als ik aan mijn eigen dochter denk en de situatie van vrouwen overal ter wereld, wat een verschil. Elke vrouw mag zelf bepalen op wie ze verliefd wordt, met wie ze seks heeft en of ze al dan niet zwanger wil worden. Daarom moeten we juist als Nederland de rechten van vrouwen ondersteunen.”
De toenemende bevolkingsgroei in Afrika is een uitdaging. Het is daarom belangrijk om te investeren in seksuele voorlichting en betere toegang tot anticonceptie. Geen enkele partij stelt dit als prioriteit, maar erkent wel het grote belang er van. D66 ziet het recht van vrouwen om zelf te beslissen als een effectief middel om armoede te bestrijden. Alleen CDA stelt grenzen aan het verdedigen van vrouwenrechten.
Agnes Mulder – CDA: “Nederland moet doorgaan met het opkomen voor seksuele rechten van vrouwen. Wij staan daar voor. Ik ben trots op het beleid van de afgelopen jaren. Maar, we mogen niet imperialistisch zeggen hoe het in andere landen moet gaan. Recht op abortus moet geen Nederlands exportdingetje worden. Je moet zaken wel benoemen, maar niet opdringen.”
Bram van Ojik – GroenLinks reageert: “Het recht van vrouwen om zelf te beslissen, respect voor vrouwen en gelijkwaardigheid van mannen en vrouwen, het zijn de universele rechten van de mens. Daar staan wij voor en moeten we verdedigen. ”
Ook D66 vindt dat geld goed en effectief besteed moet worden, maar vindt niet dat VN of EU succes verzekeren. Integendeel. Beter is om samen te werken met betrokken maatschappelijke organisaties.
Stientje van Veldhoven – D66: “Waar en hoe kan Nederland met ons budget het verschil maken? Om die vraag gaat het. Dat is ook het beste uit te leggen aan de burger, we zetten in op waar het nodig is. Klimaatverandering is niet gender neutraal, heeft meer impact op vrouwen en meisjes. D66 vindt het belangrijk dat vrouwen overal ter wereld zelf kunnen beslissen over hun toekomst. Nederland kan daar een verschil maken.”
Agnes Mulder – CDA reageert: “ Ik ben niet enthousiast over de VN route, maar geloof wel in het maatschappelijk middenveld. 25% van het ontwikkelingsbudget zouden we moeten besteden aan maatschappelijke organisaties. Daar hebben we de afgelopen jaren ook op aangedrongen.”
Als landen het zelf niet doen, dan moet Nederland als gidsland juist investeren in mensen die opkomen voor hun rechten. Alle partijen zijn het daar wel over eens.
Ilco van der Linden – PvdA : “Gelijke kansen en rechten voor iedereen overal in de wereld, dat is het allerbelangrijkst. Mensenrechtenactivisten moeten we steunen, juist in landen waar de bedreiging het grootst is. De PvdA zet het beleid van minister Ploumen voort : met de voeten in de blubber, opkomen voor vrouwen en meisjes, strijden tegen hiv en aids.”
Sven Koopmans – VVD reageert: “Het is belangrijk dat je voorwaarden koppelt aan ontwikkelingshulp. Bij mensenrechtenschendingen dan geen hulp.”
Bram van Ojik – GroenLinks: “Juist Nederland als open samenleving is als beste in staat om op te komen voor taboedoorbrekende onderwerpen. Respect voor vrouwen en voor mensen met hiv zijn universele mensenrechten. Die moeten we bevechten : it is not a nice thing to do, it is a need to do!”
Seksuele gezondheid en rechten voor mannen en vrouwen in ontwikkelingslanden, is geen onderwerp van discussie tussen de partijen, alle 5 aanwezige partijen vinden dat belangrijk. Hoe dan precies en hoeveel geld daarvoor beschikbaar moet zijn, daar verschillen ze over. Toch weten alle betrokken NGO’S: voor elke euro die je investeert in seksuele gezondheid en rechten levert op den duur 120 euro op, omdat mannen en vrouwen die zelf kunnen beschikken over hun leven, economisch inzetbaar zijn. Dit zijn succescijfers.
